Wat in 1989 nog niet gelijk duidelijk was, was dat men vanaf nu veel meer rekening zou moeten houden met een hybride vijand. Echter er moest eerst nog heel wat water door de Elbe vloeien voordat men daarvan overtuigd was. Nee, men stak in op een ander concept. Van een krijgsmacht die geschikt was voor grootschalig optreden gingen we over naar een peacekeeping en soms tot een peace-enforcing leger. In plaats van “groen” optreden (in de vorm van militair groen, dus robuust) werd massaal om gedacht naar “blauw” (de kleur van de Verenigde Naties) optreden. Het bij 103 Verkenningsbataljon volprezen “zien zonder gezien te worden” moest plaats maken voor zichtbaar optreden. Het grootschalig optreden werd nog wel beoefend, maar de nadruk kwam meer te liggen op presentie van vredestroepen. Het vallen van het IJzeren Gordijn bracht natuurlijk ook voordelen met zich mee. Zo kon er geoefend worden op voormalige oefenterreinen van het Oostblok. Er werd geoefend op de oefenterreinen Klietz, Guz Altmark en Nochten, oefenterreinen in de voormalige DDR. Maar ook werd er geoefend in Hongarije en Tsjechië. Echter, het ineenstorten van het Warschaupact bracht helaas niet alleen maar stabiliteit. Zo brak in 1991, in de republiek Joegoslavië, de burgeroorlog uit. Het begon eigenlijk vrij rustig met de afscheiding van Slovenië op 25 juni 1991. Toen Kroatië zich op dezelfde dag ook onafhankelijk verklaarde werd hen dat niet in dank afgenomen. Dit was de spreekwoordelijke lont in het kruitvat. De vlam sloeg pas echt in de pan toen in Bosnië Herzegowina achtereenvolgens de Kroaten (18 november 1991), gevolgd door de Serviërs (9 januari 1992) en de Bosniakken (5 april 1992), zich onafhankelijk verklaarden. Een grootschalige bloedige burgeroorlog begon in september 1992 en deze zou pas eindigen in 2001. 141
143 Online Touch A-eskadron in voormalig Joegoslavië Home